Ոսկե հատում

  Ոսկե հատումը հատվածի բաժանումն էր մասերի, որի դեքում ամբողջ հատվածը հարաբերում է իր մեծ մասին այնպես, ինչպես մեծ մասը հարաբերում է • փոքրին : • (a+b)/a=a/b

 Պատահական չէ, որ պյութագորականները իրանց գաղտնի միության նշանում օգտագործել են հնգաթև աստղը: պատկերում ցանկացած հատվածի և հարևան ավելի փոքր հատվածի հարաբերությունը հավասար է ոսկե հատմանը: Նույնիսկ պարզագույն երկրաչափական պատկերներից` ուղղանկյուններից, գեղարվեստական առումով ամենագրավիչը համարվում են այն ուղղանկյունները, որոնց կողմերի հարաբերությունը հավասար է φ-ն ( ոսկե հատումը հաճախ nշանակում են φ տառով` Հին Հունաստանի մեծ քանդակագործ Ֆիդիասի պատվին (մ.թ.ա. v-րդ դար), ով նույնպես իր քանդակներում օգտագործել է այդ համամասնությունը):

   Ընդունված է կարծել ,որ ոսկե հատում հասկացությունը  գիտության մեջ է ներմուծել Պյութագորասը: Կա ենթադրություն , որ Պյութագորասը իր այդ գիտելիքը վերցրել է եգիպտացիներից և բաբելոեցիներից: Իսկապես , Քեոպսի  բուրգի, եգիպտական տաճաչների, խորաքանդակների,զարդերի և կենցաղային իրերի համամասնություները ցույց են տալիս , որ եգիպտական վարպետները օկտագործում էյն ոսկե հատման չափանիշները դրանց ստեղծման ժամանակ:

Ոսկե հատումը ճարտարապետության , քանդակագործության և գեղագիտության մեջ:

Հին հունական ճարտարապետության ամենագեղեցիկ աշխատանքներից մեկը Պարթենոնն է:

Ոչ միայն եգիպտական բուրգերներն են կառուցվել համապատասղան ոսկե համամասնությանը:Նույն երեվույթը հայտնաբերվել է նաև մեքսիկական բուրգերի մոտ:

Ոսկե համամասնությունը օգտագործում էյն հնագույն քանդակագործները: Հայտնի է Ապոլոնի արձանի համամասնությունը:

Անդրադառնալով գեղանկարչության <<ոսկե հատման >> օրինակներին,մենք չենք կարող անտեսել Լեոնարդո դա  Վինչիի աշխատանքները:

Ուշադիր նայեք <<Մոնո Լիզայի>> դիմանկարին: Կտավի կոնպոզիցիան կառուցված է <<ոսկե եռանկյուններով:

Այս զարմանահրաշ համամասնությունը բավականին համատարած բնույթ ունի: Այն սերտորեն կապված է ֆիբոնաչիի թվի հետ`1,1,2,3,5,8,13,21,34,… • <<Ֆիբոնաչի>>-ն տասներկուերորրդ դարի նշանավոր իտալացի մաթեմատիկոս Լեոնարդո Պիզացու կեղծանունն է: Լեոնարդո Պիզացին է առաջին անգամ ուսումնասիրել թվերի այս շարքը: Ֆիբոնաչիի շարքում յուրաքանչյուր թիվ, սկսած երրորդից, հավասար է նախորդ երկուսի գումարին: 

 Շատ ուսումնասիրողների կարծիքով` հենց ոսկե հատումը կիրառելու շնորհիվ են ձեռք բերում կերպարվեստի, ճարտարապետական, երաժշտական ստեղծագործությունների գեղարվեստական տպավորչությունը և գրավչությունը: Օրինակ կարող է ծառայել հին հունական հանրահայտ Պարթենոն տաճարը, որի կառուցման ժամանակ, ինչպես ապացուցվել է, կիրառվել է ոսկե հատումը:

Ֆիբոնաչիի թվերը հաճախ են հանդիպում բնության մեջ: Օրինակ այդ թվերին համապատասխան են դասավորված տերևները կոթունի վրա. Տերևների յուրաքանչյուր երկու զույգերի միջև երրորդը գտնվում է ոսկե հատման կետում: Ոսկե հատման սկզբունքով են դասավորված նաև որոշ ծաղիկների թերթիկները և սերմերը պտուղների մեջ: